روسيه - جزاير «سالاوكي»
تور روسيه - جزاير «سالاوكي»
در شمال شرق سن پترزبورگ و در آب هاي درياي سفيد، ۶ جزيره كوچك به نام مجمع الجزاير «سالاوكي» (Solovki) وجود دارند كه با وجود اين كه خيلي كوچك هستند، تاريخ و داستاني شنيدني دارند.
اين جزاير جزيي از استان «آرخانگلسك» هستند كه مركز آن، يعني بندر «آرخانگلسك» (Arkhangelsk) يكي از مهمترين بنادر تاريخي روسيه بوده و هست.
همان طور كه مي دانيد، در كشورهاي مختلف دنيا چندين هزار لابيرنت (هزار تو) وجود دارد. ولي دانشمندان هنوز به اين پرسش كه چطور مي شود كه در طول تاريخ، يك طرح و ساختار ثابت در گوشه هاي مختلف دنيا، از مصر و هند و يونان گرفته تا روسيه و اسكانديناوي و انگليس و آمريكا، تكرار و ساخته شده، پاسخ قانع كننده اي پيدا نكرده اند.
در روسيه حدود ۵۰ لابيرنت وجود دارد و جزاير «سالاوكي» با داشتن ۳۵ لابيرنت سنگ چين شده در يك منطقه بسيار كوچك، در دنيا كم نظير است. سالم ترين اين لابيرنت ها در جزيره «خرگوش بزرگ» قرار دارند كه قطري بين ۶ تا ۲۵ متر و قدمتي چند هزار ساله دارند.
بخش ديگري از هويت تاريخي اين جزاير، صومعه «سالاوكي» است. اين مجموعه زيبا با قدمتي بيش از ۵۰۰ سال به عنوان يكي از مهمترين ميراث فرهنگي روسيه به همراه لابينرت ها در يونسكو به ثبت رسيده است.
صومعه «سالاوكي» به سرعت به يكي از مهم ترين، شكوفا ترين و ثروتمندترين مراكز مذهب ارتودوكس روسيه بدل شد، به طوري كه حتي به دولت مركزي ماليات مي داد.
اما اوسط قرن ۱۷ ميلادي، يعني كمي بعد از مرگ شاه عباس صفوي در ايران، يك سري اصلاحات مذهبي در روسيه به اجرا گذاشته شد كه ناخواسته شكاف عميقي بين مسيحيان روسيه به وجود آورد. آن عده كه مخالف اصلاحات بودند («راسكولنيك» ها يا «باورمندان قديم» / تور روسيه ) به شدت مورد آزار و اذيت و تهديد حكومت قرار مي گرفتند. بعضي از اين«باورمندان قديم» به قدري مخالف اصلاحات مذهبي بودند كه مرگ را بر ننگ مذهب جديد ترجيح داده و به طور دسته جمعي خود را در كلبه هاي چوبي قفل كرده و به آتش مي كشيدند.
در اين دوران بود كه صومعه «سالاوكي» از پذيرش اصلاحات سر باز زد و به همين دليل براي ۸ سال تحت محاصره نيروهاي حكومت تزاري قرار گرفت.
«ميخاييل لومونوسوف»، علامه و اديب روس قرن ۱۸ و بنيان گذار دانشگاه مسكو، اهل يكي از روستاهاي «آرخانگلسك» بود. پدرش مرد متمولي بود كه سوار بر كشتي، ماهي گيري و تجارت مي كرد و در بعضي از سفرهايش، از جمله به جزاير «سالاوكي»، ميخياييل نوجوان را به همراه خود مي برد. «ميخاييل لومونوسوف» در خاطراتش هم از خودسوزي دوستانش و هم از «لابيرنت هاي شمال» ياد مي كند. اساسا يكي از دلايل رويگرداني او از دين و علاقه اش به علم، همين خودسوزي دوستانش بود و باعث شد از دست پدرش كه زندگي روستايي اما راحتي برايش در نظر داشت فرار كند و براي تحصيل به سن پترزبورگ برود.
دسته مذهبي (Крестный ход) كنار صومعه «سالاوكي»
مسيحيان ارتودوكس، در مراسم خاصي مانند «خاج شويان» و «عيد پاك» و همين طور در مواردي براي دور كردن بلا، با در دست داشتن چراغ و پرچم و صليب و تمثال هاي حضرت مسيح (Icon)، چند بار دور كليسا يا صومعه مي چرخند يا بين ساختمان هاي كليسا پياده روي مي كنند.
اهميت جزاير «سالاوكي» در تاريخ روسيه، خيلي بيشتر از اين هاست و صومعه «سالاوكي» در جريان جنگ هاي متعددي از جمله جنگ كريمه، به عنوان دژي محكم در برابر دشمن ايفاي نقش كرد.
تصوير بناي يادبود تزار پتر كبير در شهر «آرخانگلسك» و صومعه «سالاوكي» روي اسكناس ۵۰۰ روبلي ( تور روسيه )
علاوه بر اين، بخشي از صومعه «سالاوكي» به صورت زندان ساخته شده و در زمان حكومت تزاري، خيلي از زندانيان عقيدتي و سياسي را آنجا مي فرستادند. بعد از انقلاب روسيه و ورود كمونيسم، فعاليت هاي مذهبي صومعه تعطيل شد و زندان صومعه به عنوان يكي از اولين «گولاگ» هاي روسيه مورد استفاده قرار گرفت. «گولاگ» (GULAG - تور روسيه ) كمپ هايي كار اجباري در سراسر روسيه، به خصوص در مناطق سخت و دور افتاده بودند كه زندانيان تبعيدي را به آنجا مي فرستادند. شرايط «گولاگ» ها فوق العاده سخت بود. بخش وسيعي از سيبري توسط همين زندانيان بخت برگشته ساخته و آباد شدند.
«الكساندر سولژنيتسين» در كتاب «مجمع الجزاير گولاگ» به تفصيل در اين باره و جزاير «سالاوكي» نوشته است. (دانلود نسخه PDF كتاب)
امروزه جزاير «سالاوكي» يكي از جاذبه هاي توريستي روسيه است. دسترسي اين جزاير به فرودگاه و نزديكي شان به بندر «آرخانگلسك»، سن پترزبورگ و «كيژي پاگوست»، اين جزاير را به يكي از مناطق پر رفت و آمد شمال روسيه بدل كرده است.
راهب هاي صومعه در حال كار - تور روسيه
راهب صومعه در حال كار
راهب هاي صومعه در حال كار - سفر به روسيه
«خاج شويان» (Kreshenie) يكي از مراسم مذهبي مسيحيان به مناسبت غسل تعميد حضرت مسيح در رود اردن است. مردم با اين اعتقاد كه آب در اين روز مقدس شده، آبتني مي كنند.
اين مراسم در كليساي ارتودوكس روسيه روز ۱۹ ژانويه برگزار مي شود و دولت در شهرهاي مختلف مكان هايي را براي اين منظور آماده مي كند.
در شمال شرق سن پترزبورگ و در آب هاي درياي سفيد، ۶ جزيره كوچك به نام مجمع الجزاير «سالاوكي» (Solovki) وجود دارند كه با وجود اين كه خيلي كوچك هستند، تاريخ و داستاني شنيدني دارند.
اين جزاير جزيي از استان «آرخانگلسك» هستند كه مركز آن، يعني بندر «آرخانگلسك» (Arkhangelsk) يكي از مهمترين بنادر تاريخي روسيه بوده و هست.
همان طور كه مي دانيد، در كشورهاي مختلف دنيا چندين هزار لابيرنت (هزار تو) وجود دارد. ولي دانشمندان هنوز به اين پرسش كه چطور مي شود كه در طول تاريخ، يك طرح و ساختار ثابت در گوشه هاي مختلف دنيا، از مصر و هند و يونان گرفته تا روسيه و اسكانديناوي و انگليس و آمريكا، تكرار و ساخته شده، پاسخ قانع كننده اي پيدا نكرده اند.
در روسيه حدود ۵۰ لابيرنت وجود دارد و جزاير «سالاوكي» با داشتن ۳۵ لابيرنت سنگ چين شده در يك منطقه بسيار كوچك، در دنيا كم نظير است. سالم ترين اين لابيرنت ها در جزيره «خرگوش بزرگ» قرار دارند كه قطري بين ۶ تا ۲۵ متر و قدمتي چند هزار ساله دارند.
بخش ديگري از هويت تاريخي اين جزاير، صومعه «سالاوكي» است. اين مجموعه زيبا با قدمتي بيش از ۵۰۰ سال به عنوان يكي از مهمترين ميراث فرهنگي روسيه به همراه لابينرت ها در يونسكو به ثبت رسيده است.
صومعه «سالاوكي» به سرعت به يكي از مهم ترين، شكوفا ترين و ثروتمندترين مراكز مذهب ارتودوكس روسيه بدل شد، به طوري كه حتي به دولت مركزي ماليات مي داد.
اما اوسط قرن ۱۷ ميلادي، يعني كمي بعد از مرگ شاه عباس صفوي در ايران، يك سري اصلاحات مذهبي در روسيه به اجرا گذاشته شد كه ناخواسته شكاف عميقي بين مسيحيان روسيه به وجود آورد. آن عده كه مخالف اصلاحات بودند («راسكولنيك» ها يا «باورمندان قديم» / تور روسيه ) به شدت مورد آزار و اذيت و تهديد حكومت قرار مي گرفتند. بعضي از اين«باورمندان قديم» به قدري مخالف اصلاحات مذهبي بودند كه مرگ را بر ننگ مذهب جديد ترجيح داده و به طور دسته جمعي خود را در كلبه هاي چوبي قفل كرده و به آتش مي كشيدند.
در اين دوران بود كه صومعه «سالاوكي» از پذيرش اصلاحات سر باز زد و به همين دليل براي ۸ سال تحت محاصره نيروهاي حكومت تزاري قرار گرفت.
«ميخاييل لومونوسوف»، علامه و اديب روس قرن ۱۸ و بنيان گذار دانشگاه مسكو، اهل يكي از روستاهاي «آرخانگلسك» بود. پدرش مرد متمولي بود كه سوار بر كشتي، ماهي گيري و تجارت مي كرد و در بعضي از سفرهايش، از جمله به جزاير «سالاوكي»، ميخياييل نوجوان را به همراه خود مي برد. «ميخاييل لومونوسوف» در خاطراتش هم از خودسوزي دوستانش و هم از «لابيرنت هاي شمال» ياد مي كند. اساسا يكي از دلايل رويگرداني او از دين و علاقه اش به علم، همين خودسوزي دوستانش بود و باعث شد از دست پدرش كه زندگي روستايي اما راحتي برايش در نظر داشت فرار كند و براي تحصيل به سن پترزبورگ برود.
دسته مذهبي (Крестный ход) كنار صومعه «سالاوكي»
مسيحيان ارتودوكس، در مراسم خاصي مانند «خاج شويان» و «عيد پاك» و همين طور در مواردي براي دور كردن بلا، با در دست داشتن چراغ و پرچم و صليب و تمثال هاي حضرت مسيح (Icon)، چند بار دور كليسا يا صومعه مي چرخند يا بين ساختمان هاي كليسا پياده روي مي كنند.
اهميت جزاير «سالاوكي» در تاريخ روسيه، خيلي بيشتر از اين هاست و صومعه «سالاوكي» در جريان جنگ هاي متعددي از جمله جنگ كريمه، به عنوان دژي محكم در برابر دشمن ايفاي نقش كرد.
تصوير بناي يادبود تزار پتر كبير در شهر «آرخانگلسك» و صومعه «سالاوكي» روي اسكناس ۵۰۰ روبلي ( تور روسيه )
علاوه بر اين، بخشي از صومعه «سالاوكي» به صورت زندان ساخته شده و در زمان حكومت تزاري، خيلي از زندانيان عقيدتي و سياسي را آنجا مي فرستادند. بعد از انقلاب روسيه و ورود كمونيسم، فعاليت هاي مذهبي صومعه تعطيل شد و زندان صومعه به عنوان يكي از اولين «گولاگ» هاي روسيه مورد استفاده قرار گرفت. «گولاگ» (GULAG - تور روسيه ) كمپ هايي كار اجباري در سراسر روسيه، به خصوص در مناطق سخت و دور افتاده بودند كه زندانيان تبعيدي را به آنجا مي فرستادند. شرايط «گولاگ» ها فوق العاده سخت بود. بخش وسيعي از سيبري توسط همين زندانيان بخت برگشته ساخته و آباد شدند.
«الكساندر سولژنيتسين» در كتاب «مجمع الجزاير گولاگ» به تفصيل در اين باره و جزاير «سالاوكي» نوشته است. (دانلود نسخه PDF كتاب)
امروزه جزاير «سالاوكي» يكي از جاذبه هاي توريستي روسيه است. دسترسي اين جزاير به فرودگاه و نزديكي شان به بندر «آرخانگلسك»، سن پترزبورگ و «كيژي پاگوست»، اين جزاير را به يكي از مناطق پر رفت و آمد شمال روسيه بدل كرده است.
راهب هاي صومعه در حال كار - تور روسيه
راهب صومعه در حال كار
راهب هاي صومعه در حال كار - سفر به روسيه
«خاج شويان» (Kreshenie) يكي از مراسم مذهبي مسيحيان به مناسبت غسل تعميد حضرت مسيح در رود اردن است. مردم با اين اعتقاد كه آب در اين روز مقدس شده، آبتني مي كنند.
اين مراسم در كليساي ارتودوكس روسيه روز ۱۹ ژانويه برگزار مي شود و دولت در شهرهاي مختلف مكان هايي را براي اين منظور آماده مي كند.
برچسب: ،